Een Vlaamse bajonet, een Duitse legerhelm, een Frans gasmasker en 18 loden balletjes uit een Engelse schrapnel. Dat was de start van mijn wapenverzameling, gevonden in en rond de bunkers die mijn thuisstreek her en der verspreid huisvesten. Het was er fijn toeven; de oorlog deed mijn hart sneller kloppen. Het waren de tijden van The A-team en MacGyver op TV waarin veel ontplofte maar nooit iemand gewond raakte. De verhalen van ouders en grootouders gingen over het veldhospitaal wat zich voor onze deur had bevonden, en het feit dat één op de twee huizen café was. Petit Paris werd dan ook toepasselijk ons kleine dorpje genoemd. Het perfecte decor voor amoureuze intriges en dorpslegendes.
Het heeft lang geduurd vooraleer het element gruwel aan mijn beeld van oorlog werd toegevoegd. De verbinding maken tussen die eindeloze lijst aan namen gebeiteld in de Ieperse Menenpoort en de mensen erachter was te moeilijk voor mijn kinderhoofd. Een klein, raar gevoel in de buikstreek gaf wel aan dat oorlog misschien niet voor iedereen een feest moet zijn geweest. Het is bijzonder opgroeien in een streek die men bestempelt met een trauma maar waarin het alledaagse leven moeiteloos het verleden naar de achtergrond schuift.
Vijftien jaar geleden ben ik mijn Nederlands avontuur begonnen en sindsdien heb ik meer geleerd van mijn geboortestreek dan tijdens de 20 jaar dat ik er woonde. Mijn geboortehuis staat op amper 1 km van de Franse grens maar het voormalig douaniershuisje passeren gebeurde zelden.
Nu bezoek ik er wel musea en herdenkingsplekken, en lees ik wat ons overkomen is. Het helpt me om de verhalen uit het nieuws te koppelen aan mijn verleden. Om geen buitenstaander te zijn die vernuftig beschouwt maar iemand die dat rare gevoel in mijn buik wat ruimte geeft. Laten we met zijn allen in november nog eens de eigen streek verkennen om wijzer te worden en empathisch te blijven.
Piet Menu
Piet Menu is per 1 september gestart als artistiek directeur van Het Zuidelijk Toneel en was eerder programmeur en later algemeen directeur bij de Brakke Grond, artistiek leider van Huis van Bourgondië en mede-artistiek leider van Festival Cement.
'Over de grens'
De NWE zoekt graag de grenzen op, liefst op alle mogelijke manieren. Maar wat zijn dat dan precies, grenzen? Wat betekenen ze voor een ander? Omdat we daar benieuwd naar zijn, vragen we elke maand iemand om iets te schrijven over het opzoeken van grenzen. Zonder echte opdracht, zonder echte restricties (behalve dan dat het niet te lang mag zijn).
Deze keer: Piet Menu.
Lees meer
