Soms spreek je een woord een paar keer achter elkaar uit en wordt het totaal absurd. Alleen nog maar een klank. Mijn favorieten in deze categorie: twaalf, hek, luifel. (probeer maar, ik heb echter het vermoeden dat de woorden die dit veroorzaken bij ieder mens strikt persoonlijk zijn. Oh en ik krijg nu net van Aster, de regie-assistent te horen dat dit een wetenschappelijk begrip is, ik kopieer de Wikipedia link even)

Semantische verzadiging is een psychologisch verschijnsel waar het steeds herhalen van een woord leidt tot een (tijdelijk) verlies van betekenis bij de toehoorder die het woord dan interpreteert als een herhaalde reeks betekenisloze klanken. Als een persoon vele malen hardop het woord "badkuip" uitspreekt is de kans groot dat op een gegeven ogenblik het woord zijn betekenis voor de uitspreker verliest, er wordt niet meer aan het desbetreffende sanitair gedacht maar wordt er alleen maar een geluid waargenomen dat met geen enkel begrip geassocieerd wordt.
Zie je wel, het bestaat echt. Semantische verzadiging. Nu snap ik ook waarom ik laatst aan mijn rijtje van semantische verzadiging het woord grens kon toevoegen.
Wat heb ik het woord grens de afgelopen maanden vaak gedacht, opgeschreven en uitgesproken.

Het begon een paar jaar geleden toen ik een foto zag bij de World Press Photo tentoonstelling in 2007. Schaarsgeklede badgasten zijn net opgeschrikt door tientallen drenkelingen die eerder die dag vanuit Afrika zijn vertrokken – een onzichtbare zeegrens zijn overgestoken - en nu zijn aangespoeld op het strand van het Canarische eiland. Twee vrouwen in bikini bekommeren zich om een jongen die een paardendeken om zich heen heeft geslagen. Hun huid zalmroze en wit van de zonnebrand. Zijn huid aardedonker door vermoeidheid en de schaduw van de paardendeken. De vrouwen zijn verschrikt. Ze kijken om zich heen op zoek naar hulp. En die blik trof me zo. Want los van de vreselijke situatie van de schipbreukeling toont de foto ook de ontreddering van de mensen die hem helpen. Kunnen zij hem wel helpen? Zijn ze wel goed aangekleed om in een reddingsbrigade te veranderen? Zijn ze ook niet bang voor de mannen die zojuist in hun vakantie binnen zijn komen dobberen? Die middag besloot ik ooit een voorstelling over deze foto te maken. Over de vluchteling en degene die de vluchteling wil helpen, en hoe dat gaat.

Anderhalf jaar geleden zat ik voor het eerst samen met journalist Karel Smouter van de Correspondent, die mij rond heeft geleid door de wereld van asielprocedures en sindsdien is het woord grens semantisch verzadigd geworden. Grens grens grens grensgrensgrensgrenzengrenzengrenzen. Ze zitten overal, zijn vaak strikt persoonlijk en we hebben ze nodig omdat we  er anders niks meer van snappen. In de voorstelling Fit tot Fly belichten we er een paar. Grenzen van hulp bieden, van grenzen van landen, continenten en de grenzen die je helpen om jezelf te onderscheiden van iemand anders. We hebben ze blijkbaar nodig. En we worden er soms helemaal gek van.

Casper Vandeputte studeerde in 2008 als regisseur af aan Toneelacademie Maastricht. Vanaf 2013 is hij als regisseur verbonden aan het Nationale Toneel. Eerder regisseerde hij bij het Nationale Toneel o.a. Vrijdag, Nieuwspoort, Titus en Elektra.

​Zijn nieuwste voorstelling bij het Nationale Toneel Fit to Fly is te zien in De NWE Vorst op vrijdag 20 mei om 20.30 uur. Entree € 18,00. Vroege vogels (tot 1 mei) € 15,00.

Lees meer..

De NWE zoekt graag de grenzen op, liefst op alle mogelijke manieren. Maar wat zijn dat dan precies, grenzen? Wat betekenen ze voor een ander? Omdat we daar benieuwd naar zijn, vragen we elke maand iemand om iets te schrijven over het opzoeken van grenzen. Zonder echte opdracht, zonder echte restricties (behalve dan dat het niet te lang mag zijn).

​Deze keer: Casper Vandeputte

'Over de grens'